Firebird Master / Detail

[Fatih!]

Önce yukarıdaki gibi veritabanı kısmını hazırlayın. Her tablonun ilk alanını integer tipte otomatik artacak bir primary key li alan yapıyoruz. Bu alanların değerlerini sp kullanarak oluşturduğumuz generatordan alıyoruz. Sp kullanmamızın sebebi IBTable bileşeninde generator desteği olmamasıdır. İlçeler tablosundaki il_kodu alanını iller tablosundaki il_kodu alanına bağlı bir foreign key tanımlıyoruz. Semtler tablosundaki ilçe_kodu alanını ise ilçeler tablosundaki ilçe_kodu alanına bağlı bir foreign key oluşturuoruz. Böylece ilçeler tablosunda bir kayıt silindiği zaman semtler tablosunda ona bağlı alanlar silinecektir. İller tablosunda bir kayıt silindiği zaman ise önce ilçeler tablosundaki ilgili kayıtları silmeye gidecek ancak semtler tablosu ilçelere bağlı olduğu için önce semtler tablosunda ilçeler tablosuna bağlı kayıtlar silinir daha sonra ilçeler tablosundaki ilgili kayıtlar silinir. İller tablosu ilçeler tablosunu tetiklerken ilçeler tablosu da semtler tablosunu tetiklemektedir. Bu güncelleme içinde geçerlidir.

SP’deki kod ise sp ye delphiden tablo ismini parametre olarak alıp o parametreye bakarak hangi generatordan veriyi alacağığmızı belirliyoruz. Bunun master/detaille ilgisi yoktur. Siz bildiğiniz şekilde otomatik artan alanınızı oluşturabilirsiniz. Size örnek teşkil etmesi için bunu tercih ettim. Primary ve foreign keye sahip alanlar not null olmalıdır. Şimdi işlemin delphi kısmına geçebiliriz.

Şimdi hem IBTable hemde IBDatasetle Master / Detail bağlantıyı yapıcaz. IBQuery’de IBDataset gibidir. Projeye bir datamodule ekleyip üzerine 1 IBDatabase, 1 IBTransaction, IBStoredProc, 3 IBDataset, 3 IBTable, 6 DataSource Bileşeni ekleyin. IBDatabase ve IBTransaction ayarları yapın. IBStoredProc Bileşenine oluşturduğumuz SP'yi gösterin. Datamodule’nin görüntüsü aşağıdaki gibi olmalı.




görüntüde hangi bileşene hangi ismi verdiğimi görüyorsunuz. Her tabloyu kendi datasourcesine bağlayın.

Formunuza 6 dbgrid 6 dbnavigator ve her birinin datasource özelliklerini ayarlayın. Formun görüntüsü aşağıdaki gibi olabilir.





şimdi gelelim master/detail ilişkiye. IbDataset ile Master/Detail bağlantı kurmayı öğrenelim. Master tablomuz olan ve illeri listeleyen Qry_IL bileşeninin SelectSQL özelliğine bildiğiniz şekilde tabloyu listeletin. Bu özelliğe aşağıdaki SQL Sorgusunu ekliyoruz.

Kod: Tümünü seç

 select * from TBL_IL 

gördüğünüz gibi iller tablosununda bir farklılık yok. Geçelim detail tabloya. İlçeler tablosunu listeleyecek olan Qry_ILCE bileşeninin SelectSQL özelliğine aşağıdaki cümleyi ekliyoruz.

Kod: Tümünü seç

 select * from TBL_ILCE Where IL_KODU=:IL_KODU 

yukarıdaki örnekte gördüğünüz gibi şartlı bir sorgu yazdık. Buradaki Where IL_KODU ilçeler tablosundaki il_kodu alanını ifade etmektedir. İki nokta üst üste işaretinden sonra” yazdığımız il_kodu ise bir parametredir. IBQuery bileşeninde anlattığım parametreye benzer. Buradaki parametre iller tablosundaki aktif olan kaydın il kodunu göstermektedir. Bu parametre ismi alanları gösterdiği için rastgele isim seçemezsiniz. Queryi active yapmaya çalıştığınız zaman hata verecektir. Çünkü parametre değerini bulması için Qry_ILCE bileşeninin Datasource özelliğini iller tablosuna bağlı datasource bileşenini göstermelisiniz..

semtler tablosunu gösteren Qry_semt bileşeninin SQL Cümleside aşağıdaki gibidir.

Kod: Tümünü seç

 select * from TBL_SEMT where ILCE_KODU=:ILCE_KODU 

buradaki ilk ILCE_KODU setler tablosunda alanı ikinci ILCE_KODU ilçeler tablosundaki ILCE_KODU alanını temsil etmektedir. Yine parametreyi görebilmesi için ilçeler tablosunu gösteren DataSoource bileşeninin Qry_semt özelliğine gösteriyoruz.

Şimdi detail tabloya kayıt girildiğinde siz master tablodaki aktif kaydın foreign keyin bağlı olduğu primary key alanının değerini foreign key tanımladığınız alana atamalısınız. Bunun için detail tabloların BeforePost olayına aşağıdaki kodu gibi bir yazmalısınız.

QRY_ILCE

Kod: Tümünü seç

 if Qry_ILCE.FieldByName('IL_KODU').IsNull then //aLANDA DEĞER YOKSA

Qry_ILCE.FieldByName('IL_KODU').Value:=Qry_IL.FieldByName('I L_KODU').Value; 

QRY_SEMT

Kod: Tümünü seç

 if Qry_Semt.FieldByName('ILCE_KODU').IsNull then //aLANDA DEĞER YOKSA

Qry_Semt.FieldByName('ILCE_KODU').Value:= Qry_Semt.FieldByName('ILCE_KODU’).Value; 

Ben yukarıdaki iki kod yerine her iki detail tabloyu seçip BeforePost olayına aşağıdaki kodu yazyorum.

Kod: Tümünü seç

 if DataSet.Fields.Fields[1].IsNull then //ALANDA DEĞER YOKSA

DataSet.Fields.Fields[1].Value:=DataSet.DataSource.DataSet.Fields.Fields[0].Value; 

Buradaki DataSet AfterPost Olay Proceduresinde bir parametredir. Bu parametre olayı tetikleyen IBQuery,IBTable gibi bileşenlerin isimlerini barındırır. Olayı hangisi tetiklemişse o bileşenin ismine sahip olur. Fields[1] ise ismi verilen datasetteki ikinci alanı gösterir. Fields[0] olsaydı ilk alana konumlanacaktı. Yani alan sırası dizilerdeki gibi sıfırdan başlar. Dikkat ettiyseniz detail tablolarda ikinci alanlar foreign key’e sahip alanlar. Bu alana ataoyacağımıız değere dikkat ettiyseniz datasetin DataSource özelliğinden bağlı bulunan ilk alana konumlanıyoruz. İlişk hep ilk alan olan primary keyli alan olduğu için doğru adrese konumlanıyoruz.

Bunun dışında otomatik artan alanımızada kayıt eklenmeden önce değer atanmalıdır. Bunun içinde IBQueynin GeneratorField özelliğini daha önce anlattığım şekilde ayarlayın.

Bileşenlerin Active özelliklerini True yapıp test edebilirsiniz. Bu arada yukarıdaki semtler tablosunda semt_adi alanı integer değil varchar olacak.

Şimdi gelelim IBTable bileşenleriyle Master / Detail bağantıya. Burada da ilişki mantığı aynıdır. Bağlantıya geçmeden önce tablonun BeforePost olayında yapacağımız atamaları yapalım. Detaildeki Foreign key’li alana değer atamak dışında IBTablenin GeneratorField özelliği olmadığı için beforePost olayında sp aracılığıyla Generatordan değeri alıp ilgili alana atamalıyız. 3 tabloyu seçerek aşağıdaki ortakkodu BeforePost olayına yazıyoruz.

Kod: Tümünü seç

 IF DataSet.Fields.Fields[0].IsNull then

Begin

SP_GEN.Params.ParamByName('TABLO_ADI').Value :=UpperCase(DataSet.Name);

SP_GEN.ExecProc;

DataSet.Fields.Fields[0].Value:=SP_GEN.Params.ParamByName('GEN_NO').Value;

end;

if UpperCase(DataSet.Name)<>'TBL_IL' then

if DataSet.Fields.Fields[1].IsNull then //ALANDA DEĞER YOKSA

DataSet.Fields.Fields[1].Value:=DataSet.DataSource.DataSet.Fields.Fields[0].Value; 

Burada otomatik artacak alanın null olup olmadığı kontrol ediliyor. Null ise sp’ye dataset ismini büyük harfe çevirerek sp’nin giriş parametresine atanıyor. Büyük harfe çevirmemizin sebebi sp’deki şartta büyük, küçük farklılığı olmamasını sağlamak.

Dikkat ederseniz Detail datbloya değer atamadan önce datasetin master tablo olup olmadığı kontrol ediliyor. Maser Tablo ise işlem yapılmıyor.

IbTabledede Master tabloda bir farklılık yok. Normal bağlantıya dokunmayın. İlçeler tablosunu illere bağlamak içinse TBL_ILCE bileşenini seçip MasterSource özelliğinden iller tablosunu listeleyen DataSourceyi seçin. Alan bağlantılarını yapmak içinse yine tbl_ilce tablosunu seçip MasterFields özelliğini tıklayın. Bağlantıyı oluşturmak için aşağıdaki pencere karşınıza çıkacaktır.



ilişkiyi kurup OK’e tıklayın.

TBL_Semt bileşenini seçip MasterSource özelliğinden ilçeler tablosunu listeleyen DataSourceyi seçin. Alan bağlantılarını yapmak içinse yine tbl_semt tablosunu seçip MasterFields özelliğini tıklayın. Bağlantıyı oluşturmak için aşağıdaki ayarları yapın.



örnek uygulamayı çalıştırıp test edebilirsiniz.


Bu örnekteki semtler tablosunu iller tablosuna bağlamak isteseydik DataSource,Parametre veya MasterSource, MasterFields özelliklerini iller tablosuna göre ayarlamalıydık. Veritabanı kısmında ise foreign keyi ilçeler tablosuna değil iller tablosuyla ilişkilendirmeliydik.

[alakel]

bunun bir bezeri başka bir sitgede var uyguladım çalıştıramadım ama bu çalıştı. çok teşekkürler.

[Fatih!]

bunun bir bezeri başka bir sitgede var uyguladım çalıştıramadım ama bu çalıştı. çok teşekkürler.

Noktasına kadar aynı makale

rrica ederim

[RoHanRHu]

Çok güzel bir makale teşekkürler bende tam bunu arıyodum